Με αφορμή τα πρόσφατα δημοσιεύματα (01.05.2020) που είδαν το φως της δημοσιότητας για τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων στην ΕΑΒ επειδή η Κυβέρνηση προτίθεται να καταργήσει ορισμένα προνόμιά τους (μεταφορά τους με υπηρεσιακά λεωφορεία & κατάργηση του επιδόματος επικίνδυνης εργασίας), θεωρούμε υποχρέωσή μας να υπενθυμίσουμε ορισμένα βασικά ζητήματα που όχι μόνον δεν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη επί σειράν ετών, αλλά είναι προφανές ότι δεν λήφθηκαν υπόψη κατά την παρούσα συγκυρία από έλλειψη προσλαμβανουσών παραστάσεων και από άγνοια της ιστορίας.
Α. Η ΕΑΒ είναι μία απο τις μεγαλύτερες Κρατικές Αμυντικές Βιομηχανίες της Χώρας που δυστυχώς όμως τα τελευταία 20 χρόνια δεν αντιμετωπίζεται σοβαρά από τις Ελληνικές Κυβερνήσεις παρά την σημαντικότατη απόστολή της, στην έγκαιρη απόδοση των μέσων ‘Αμυνας της Χώρας. Ας αναλύσουμε κατ’ αρχήν τί σημαίνει ότι δεν αντιμετωπίζεται σοβαρά απο τις Ελληνικές Κυβερνήσεις!
(1). Η Πολιτεία καλώς ή κακώς έχει την ιδεοληψία ότι η ΕΑΒ πρέπει να βρίσκεται υπό Κρατικό έλεγχο. Και λέμε ιδεοληψία γιατί εξακολουθεί να αποτελεί παγκόσμια πρώτη μια τέτοια θέση για αστική δημοκρατία του τύπου που θέλει η Ελλάδα να είναι, επειδή στις περισσότερες Χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ οι Αμυντικές Βιομηχανίες είναι Ιδιωτικές (π.χ. Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Ισπανία, Πορτογαλλία, Ιταλία, Νορβηγία, Σουηδία, Φινλανδία, Πολωνία, Αυστρία) και μόνο στις Χώρες του τέως Συμφώνου της Βαρσοβίας που πρόσφατα έγιναν μέλη του ΝΑΤΟ, εξακολουθούν κάποιες απο τις Αμυντικές Βιομηχανίες να είναι Κρατικές (π.χ Τσεχία, Βουλγαρία, Ρουμανία). ‘Ομως από την στιγμή που επιθυμεί να έχει τον έλεγχο της υπόψη Αμυντικής Βιομηχανίας, έχει και την υποχρέωση να φροντίζει να κάνει και τις απαραίτητες επενδύσεις σε μόνιμη και σταθερή βάση, ώστε η Αμυντική Βιομηχανία να υλοποιήσει την αποστολή της. Παρά ταύτα δεν υπάρχει καμμία μέριμνα εδώ και πάρα πολλά χρόνια για οποιασδήποτε μορφής σοβαρή επένδυση όπως αποδεικνύεται όχι μόνον απο το λεύκωμα που κυκλοφορεί στον ιστότοπο της ΕΑΒ (www.haicorp.com) αλλά και από τα εξής γεγονότα που επιγραμματικά αναφέρονται:
(α). Προστασία του Ασωπού ποταμού από τα βιομηχανικά της λύματα (www.antigoldgr.org) 20.012018
(β). Στεγανοποίηση οροφής υποστέγων υποδοχής Α/Φ F-16 προς αναβάθμιση (www.pentapostagma.gr) 18.01.2020
(γ). Τροποίηση θυρών υποστέγων για είσοδο Α/Φ υψηλού ουραίου πτερώματος και δημιουργία νέων υψηλών υποστέγων επ΄ωφελεία υποδοχής Α/Φ τρίτων Πελατών Στρατιωτικού & Πολιτικού Νηολογίου.Δημιουργία νέων υψηλών υποστέγων επ΄ωφελεία υποδοχής Α/Φ τρίτων Πελατών Στρατιωτικού & Πολιτικού Νηολογίου. (Θάπρεπε να είχαν προβλεφθεί και υλοποιηθεί πολλά χρόνια πριν αν μας ενδιέφερε πραγματικά η αναπτυξιακή προοπτική της ΕΑΒ).
(2). Από το 1990 που αποφασίστηκε η ΕΑΒ να περάσει στον απόλυτο έλεγχο του Υπουργείου Οικονομικων (Υπ.ΟΙΚ) η όλη πορεία του εγχειρήματος αρχίζει και στραβώνει προοδευτικά μεν, αλλά προς το χειρότερο. Και τούτο γιατί χάνεται κάθε αναπτυξιακή διάσταση απο την στρεβλή θεώρηση του Υπ.ΟΙΚ ότι η ΕΑΒ είναι μια ακόμη βιομηχανία και όχι μια Αμυντική Βιομηχανία με έντονα αναπτυξιακή διάσταση (καθώς οι επιτελείς του την βλέπουν ως μια ακόμη βιομηχανία και άρα ως επιπλέον φόρτο εργασίας). ‘Ετσι την αντιμετωπίζουν με τα ίδια οριζόντια κριτήρια των υπολοίπων βιομηχανιών αρμοδιότητας του Υπουργείου Εμπορίου από παντελή έλλειψη προσλαμβανουσών παραστάσεων ως προς τις επιπτώσεις των λαμβανομένων αποφάσεων, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι διακυβεύονται τεράστια και πολύ σοβαρότερα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, λόγω Διακρατικών Συμφωνιών με τις ΗΠΑ, ποινικές ρήτρες από καθυστέρηση υλοποίησης συμβάσεων τεράστιων Αεροδιαστημικών Κολοσσών και απώλεια αξιοπιστίας της έναντι ξένων Πελατών. Το ίδιο ακριβώς που συμβαίνει εδώ και πολλά χρόνια έγινε και τώρα. Ακολουθώντας την τακτική του μονόχνωτου λογιστή που επιβάλλεται από το Υπ.ΟΙΚ (λόγω των σοβαροτάτων είναι γεγονός, οικονομικών επιπτώσεων του κοροναιού), αποφασίζει να περιστείλει τα μόνα ενδεχομένως οικονομικά κίνητρα των εργαζομένων της ΕΑΒ, όπως η μετακίνησή τους με υπηρεσιακά λεωφορεία στο Σχηματάρι Βοιωτίας και το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγειινής εργασίας χωρίς να μπορεί να δεί τις επιπτώσεις από μια τέτοια λογική. Είναι απορίας άξιο άν η απόφαση αυτή ελήφθη με την σύμφωνη γνώμη του ΥπΕΘΑ ή του Υπ. Ανάπτυξης, γιατί αν τούτο πράγματι συμβαίνει, τότε υπάρχει πολύ σοβαρότερο πρόβλημα που θα πρέπει άμεσα να επιλυθεί πριν είναι πολύ αργά! Εδώ θα ήταν χρήσιμο γι’ αυτούς που λαμβάνουν αποφάσεις να διαβάσουν λίγο ιστορία για να δούν πώς και με ποιά μεθοδολογία στήθηκε η ΕΑΒ το 1975, υπό την ταυτόχρονη εποπτεία πρώτα και κύρια του ΥπΕΘΑ γιατί είχε ήδη έργο να της δώσει, ύστερα του τότε Υπ. Συντονισμού (αντίστοιχο του σημερινού Υπ.Ανάπτυξης και Επενδύσεων) γιατί απώτερος σκοπός ήταν η δημιουργία περαιτέρω επενδύσεων και τέλος του Υπ.Οικονομικων που αναγκαστικά θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη του στον προυπολογισμό τα έξοδα για τις προτεινόμενες επενδύσεις. Το ανωτέρω λεύκωμα είναι πολύ κατατοπιστικό για το πως η ιδέα δημιουργίας της ΕΑΒ έγινε πράξη (www.haicorp.com).
(3). Δημιουργεί σοβαρότατο πλήγμα στην Διαθεσιμότητα των Μέσων ‘Αμυνας της Χώρας όσο και στην διαθεσιμότητα των μέσων Αεροπυρόσβεσης που σύντομα θα χρειασθούμε ενόψει Αντιπυρικής Περιόδου, η οποία άρχισε μόλις την 1η Μαίου 2020. Σκέφθηκε άραγε κανείς αν φέτος το καλοκαίρι του 2020, πώς η ΕΑΒ θα μπορέσει να αποδώσει εν χρόνω τα Πυροσβεστικά Α/Φ που είναι απολύτως αναγκαία για την κατάσβεση πυρκαγιών στην διάρκεια του θέρους, ώστε να μην επαναληφθούν τα ευτράπελα προηγούμενων ετών όπου σημαντικλος αριθμός Α/Φ ουδέποτε αποδόθηκε απο την ΕΑΒ? Έκανε σε κάποιον αρμόδιο εντύπωση ότι μεγάλος αριθμός Α/Φ C-130 είναι παρκαρισμένα στο αεροδρόμιο της Ταναγρας εδώ και πολλά χρόνια (ένα C-130 παραδόθηκε πρόσφατα στις 24 Μαρτίου 2020) χωρίς να μπορούν να απορροφηθούν απο το Εργοστάσιο, ή θεωρείται λογικό να είναι το 40% του στόλου των Α/Φ C-130 μη διαθέσιμο, ενόψει της σοβαρής προκλητικότητας της εξ’ ανατολών γείτονος το τελευταίο διάστημα ? Είναι προφανές ότι αυτά τα τρανταχτά δεδομένα δεν κάνουν κλικ σε κανένα από τους λογιστές του Υπ.ΟΙΚ γιατί απλά δεν τα καταλαβαίνουν, αλλά επειδή φρονούμε ότι ακόμη υπάρχουν αρμόδιοι που μπορούν να τα εννοήσουν και να αποκωδικοποιήσουν την τεράστια σημασία τους, υπάρχει ακόμη περιθώριο άρσης παράλογων μέτρων.
(4). Καθυστερεί αδικαιολόγητα να κάνει τις απαραίτητες προσλήψεις των Στελεχών με τις απαραίτητες δεξιότητες για μιά σύγχρονη Αμυντική Βιομηχανία, παρά το γεγονός ότι χάνει συνεχώς έμπειρο προσωπικό λόγω συνταξιοδοτήσεων αλλά και συνεχών παραιτήσεων γιατί το πακέτο αμοιβών της δεν είναι καθόλου ανταγωνιστικό στην αγορά, ενώ από το παράθυρο προσλαμβάνει ημετέρους ως διοικητικό προσωπικό. Ποιός νέος λογικός άνθρωπος με τα αιτούμενα προσόντα θα θελήσει να πλαισιώσει την ΕΑΒ στο Σχηματάρι Βοιωτίας, αν η μόνιμη κατοικία του βρίσκεται στην Αθήνα (που είναι και το πιθανότερο ενδεχόμενο) όταν ο μέτοχος του Ελληνικού Δημοσίου (Υπ. ΟΙΚ) θέλει να κόψει την κρίσιμη παροχή του υπηρεσιακού λεωφορείου ή του επικίνδυνου και ανθυγειινού επιδόματος ? Μόνον τα έξοδα διοδίων και καυσίμων ενός ΕΙΧ σε μηνιαία βάση θα ξεπερνούν το ¼ των αποδοχών του!
(5). Δεν έχει αντιληφθεί ακόμη ότι οι υφιστάμενοι χώροι υποστέγων θέλουν άμεσα στοιχειώδη συντήρηση στεγανοποίησης για να μπορέσουν να υποδεχθούν απρόσκοπτα την γραμμή παραγωγής αναβάθμισης των F-16 και μεσο-μακροπρόθεσμα τροποποιήσεις για να υποδέχονται Α/Φ υψηλού ουραίου πτερώματος (C-130) αλλά και νέα υψηλά υπόστεγα Α/Φ για να αποροφήσουν τον επί πολλά έτη παραμένοντα φόρτο Α/Φ C-130, αλλά και πολιτικά Α/Φ στην συντήρηση των οποίων θα έπρεπε να είχε στραφεί η ΕΑΒ εδώ και πολλά χρόνια κατά το πρότυπο αντιστοίχων Ευρωπαικών Βιομηχανιών όπως η OGMA Πορτογαλλίας ή η SABENA TECHNICS Γαλλίας.
Β. Παρά την παγκόσμια τάση οι Βιομηχανίες αυτής της κατηγορίας (Αμυντικές) να πρέπει να είναι Ιδιωτικές και να Χρησιμοποιούνται απο τις Ε.Δ των Χωρών τους όπως και κάθε άλλος Πελάτης, τέτοια απόφαση δεν έχει ληφθεί ακόμη από την Ελλάδα παρά τις εξελίξεις στο παγκόσμιο στερέωμα που θέλουν ακόμη και τις μικρότερες Χώρες που είχαν τις Αμυντικές τους Βιομηχανίες Κρατικές (π.χ OGMA Πορτογαλλίας) να έχουν ήδη ολοκληρώσει τις πρωτοβουλίες εξαγοράς τους απο Ιδιώτες και να έχουν οικονομικά απογειωθεί. Αντίθετα ο κύριος λόγος που η ΕΑΒ διατηρείται υπό κρατικό έλεγχο, όπως και των άλλων Κρατικών Αμυντικών Βιομηχανιών (ΕΑΣ, ΕΛΒΟ) είναι η διατήρηση του Πελατειακού Κράτους όπου οι Κυβερνήσεις έχουν το προνόμιο του βολέματος ημετέρων, ώστε να μπορούν απόλυτα να έλεγχουν την ικανοποίηση των ψηφοφόρων τους και όχι την απόδοση των Βιομηχανιών αυτών σε ποιότητα, ποσότητα και χρόνο.
Γ. Σε όλα ανεξαιρέτως τα καθεστώτα (είτε δημοκρατίες αστικού τύπου, είτε προεδρικές δημοκρατίες πραγματικές ή κατ’ επίφαση, όπως η εξ’ ανατολών γείτων) οι Αμυντικές Βιομηχανίες χρηματοδοτούνται πολύ γενναιόδωρα από τις Κυβερνήσεις τους, είτε για να αναπτύξουν νέα προιόντα να που θα μπορούν να είναι εξαγώγιμα ώστε να τονώσουν την οικονομία τους, είτε για να συντηρήσουν το οπλικά τους συστήματα περιορίζοντας τη εκροή συναλλάγματος, ή ακόμη και να αναλάβουν τη συντήρηση οπλικών συστημάτων Τρίτων Χωρών ώστε να δημιουργήσουν προυποθέσεις εισροής συναλλάγματος και ανάταξης της οικονομίας τους. Στην δική μας όμως περίπτωση όχι μόνον δεν είμαστε γεναιόδωροι αλλά μάλλον εμφορούμεθα από εχθρικό πνεύμα στην λογική των οριζόντιων και όχι στοχευμένων περικοπών, επειδή είναι οι ευκολώτερες να εφαρμοσθούν, κάνοντας το ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΛΑΘΟΣ να θεωρούμε την ΕΑΒ μια βιομηχανία σαν όλες τις άλλες, πράγμα που είναι εντελώς εσφαλμένο λόγω της αποστολής της στην ανάταξη της Οικονομίας της Χώρας αλλά και της αυξησης της Διαθεσιμότητας των μέσων Άμυνάς μας.
Δ. Για να είναι αντάξιες της αποστολής τους οι Αμυντικές Βιομηχανίες πρέπει να έχουν την δυνατότητα να παράγουν το απαιτούμενο έργο εν χρόνω και προοδευτικά να προχωρούν προς μοντέλα 2 ή ακόμη και 3 φυλακών( 24/7 ) για τον απλούστατο λόγο ότι οι επενδύσεις που έχουν γίνει σε υποδομή και μηχανολογικό εξοπλισμό πρέπει γρήγορα να αποσβένονται ώστε να μπορούν να προχωρούν σε νέες, που τους είναι εκ των πραγμάτων αναγκαίες, αν δεν θέλουν να χάσουν την επαφή τους με την σύγχρονη τεχνολογία (STAY RELEVANT) αλλά και επειδή τις περισσότερες φορές αν όχι πάντα, οι απαιτήσεις των ΕΔ της Χώρας τους είναι πάντα μεγαλύτερες του έργου που είναι δυνατόν να προσφέρουν.
Αυτά τα ολίγα σε σχέση με την πολύ άκαιρη απόφαση κατάργησης κινήτρων του προσωπκού της ΕΑΒ που δεν έλαβε υπόψη της ούτε την αυξανόμενη Τουρκική προκλητικότητα, ούτε την έναρξη της αντιιπυρικής περιόδου, ούτε τις υφιστάμενες Διακρατικές Συμφωνίες, ούτε τις λεόντιες επαπειλούμενες ποινικές ρήτρες, αλλά ούτε και τις προφανώς λογικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων που αντιμετωπίζονται ως κοπιώντες και ονειδιζόμενοι.
Φτάνει πιά, ας σοβαρευτούμε όσο ακόμη είναι καιρός!
*Υποπτέραρχος (ΜΑ) ε.α Δημήτριος Πετρίδης
Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός Πανεπιστημίου Πατρών 1981
Αεροναυπηγός Μηχανικός US Naval Postgraduate School 1986
Εκπρόσωπος Ελλάδος σε Δ.Σ NAMSA 2001-2004
Aviation Support Programme Manager NAMSA/NSPA 2009-2017