Χατζιδάκις: “Απόδειξη ότι δεν έχουμε πολιτισμό, είναι πως έχουμε υπ. Πολιτισμού”

Απόσπασμα συνέντευξης του Μάνου Χατζιδάκι στη Μαρία Ρεζάν.

Δημοσιεύτηκε στο “Σελίδες της Καθημερινής” – 31 Ιουλιου 1988.

- Συνηθίζετε να λέτε, με κάποιο χλευασμό, πως “οι Έλληνες είναι ολίγον τι πολιτισμένοι και κάπως περισσότερο βάρβαροι”….

– Βέβαια. Το λέω γιατί γίνεται μεγάλη προπαγάνδα για κάποιο πολιτισμό που δεν τον βλέπω. Τουλάχιστον όσα χρόνια ζω. Είδα, σημαντικές προσωπικότητες. Αλλ’ αυτό δεν σημαίνει πως έχουμε και πολιτισμό. Την ανυπαρξία πολιτισμού, άλλωστε, αποδεικνύει και η ύπαρξη υπουργείου Πολιτισμού.

– Και όμως υπουργείο Πολιτισμού έχουν πολλά κράτη με αναμφισβήτητο πολιτισμό.

– Θα μου επιτρέψετε να σας πω πώς τα υπουργεία Πολιτισμού, είναι μία κληρονομιά απολυταρχικών καθεστώτων. Παλαιότερα δεν υπήρχε υπουργείο Πολιτισμού. Υπήρχε υπουργείο Παιδείας. Από την ώρα που τα απολυταρχικά καθεστώτα ανακάλυψαν τη σημασία του πώς να καθοδηγούν και πως να επιβάλλουν πολιτισμό, έφτιαξαν και ομώνυμο υπουργείο. Με πρώτο διδάξαντα τον Γκαίμπελς. Και ναι μεν στον πόλεμο νίκησαν οι δημοκρατικοί λαοί, αλλά ο φασισμός κι ο ναζισμός μας κληρονόμησαν πολλές ανακαλύψεις τους. Που, άλλωστε, καθόλου δεν τις απορρίψαμε. Όπως, π.χ., σας είπα, τα υπουργεία Πολιτισμού, όπως ο συντονισμός της διώξεως των πολιτών, της ειδικής ασφάλειας και άλλα τινά.

– Γιατί λέτε και ξαναλέτε – το γράφει και το “ΕΝΑ” αυτής της εβδομάδας – πως “όταν παύσει να μας τρομάζει το πρόσωπο του Τέρατος σημαίνει πώς αρχίζουμε να του μοιάζουμε”;

– Αυτό, ακριβώς, στο οποίο αναφέρεστε είναι το σοβαρότερο σημείο. Ότι δηλαδή αρχίζουμε και εθιζόμαστε με ό,τι συμβαίνει γύρω μας.

– Ποιο είναι το Τέρας;

– Δεν υπάρχει το Τέρας, όπως το βλέπουμε σε μία ταινία. Υπάρχουν όλ’ αυτά τα τρομακτικά που συμβαίνουν γύρω μας. Και μόνο το ότι υπάρχει η “Αυριανή” κι η “Ελεύθερη Ώρα”, ότι αυτοί οι κύριοι κυκλοφορούν και οπλοφορούν, τη στιγμή που εγώ, ένας νόμιμος πολίτης ούτε διανοήθηκα ποτέ να ζητήσω όπλο…

– Αμφιβάλλω αν ξέρετε να το χειριστείτε.

– Μα και να ήξερα να το χειριστώ θα προτιμούσα να σκοτωθώ παρά να ρίξω σφαίρα εναντίον κανενός. Αυτά όμως τα αδίστακτα πρόσωπα οπλοφορούν…