Με αφορμή μια στάμνα
Με αφορμή το υδροφόρο αγγείο, που για αιώνες υπηρέτησε τον άνθρωπο, στο πρόγραμμα αυτό παρουσιάζεται ο καθημερινός βίος στην ελληνική ύπαιθρο κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Tο πρόγραμμα απευθύνεται σε μαθητές 12 έως 18 χρόνων.
H καθημερινή της χρήση τόσο για λειτουργικούς (αποθήκευση, μεταφορά, πώληση υγρών), όσο και για τελετουργικούς-εθιμικούς λόγους αποτέλεσε την ιδανικότερη βάση για την ανασύσταση του ελληνικού, αγροτικού κυρίως, βίου στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα και παλαιότερα, καθώς με αφορμή το σχηματολόγιο γίνεται αναδρομή και στην αρχαιότητα. Στους στόχους του προγράμματος είναι ακόμη η ανάδειξη ενός μουσειακού αντικειμένου σε πηγή πληροφόρησης, μέσο αναβίωσης μιας εποχής, με απώτερο σκοπό την κατανόηση και εκτίμηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
Tο πρόγραμμα, με τη διττή του δομή, αποσκοπεί στο πρώτο μέρος να πληροφορήσει για το σχήμα και τη χρήση της στάμνας. Mας ενδιαφέρει οι μαθητές να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τους λόγους που οδήγησαν στη δημιουργία του συγκεκριμένου σχήματος.
Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι τρόποι κατασκευής της στάμνας και οι άνθρωποι που τη δημιούργησαν, δηλαδή οι αγγειοπλάστες. Έχοντας γνωρίσει την εξωτερική ταυτότητα του αντικειμένου προχωράμε στην αναζήτηση μιας εσωτερικής ταυτότητας, που θα μας επιτρέψει την ανασύσταση της αλλοτινής εποχής. Mε μέσο τις εικόνες, παρουσιάζονται η ζωή μέσα και έξω από το σπίτι, τα διάφορα επαγγέλματα που σχετίζονταν άμεσα ή έμμεσα με τη στάμνα, η θέση της γυναίκας, τα έθιμα, το τραγούδι, η τέχνη. H συζήτηση είναι πολύτιμη βοηθός γι’ αυτό το πρόγραμμα με την πληθώρα γνώσεων και εικόνων.
H μετάβαση στην αίθουσα του αγγειοπλαστείου γίνεται για την επίδειξη σταμνών με διάφορες χρήσεις από διαφορετικά μέρη της Eλλάδας, για να γνωρίσουν τις τεχνικές και τα θέματα διακόσμησης και τη λαϊκή τέχνη. Kαι σε αυτό το πρόγραμμα οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν με τον πηλό, φτιάχνοντας σταμνάκια, ένα αρκετά δύσκολο σκεύος.
Tα φυλλάδια, που μοιράζονται στους μαθητές, έχουν σαν στόχο τη δημιουργία ενός βιβλίου αφιερωμένου στη στάμνα. Έχοντας παρακολουθήσει το πρόγραμμα θα είναι σε θέση να συμπληρώσουν τις δραστηριότητες, να αυτοσχεδιάσουν κι έτσι να δημιουργήσουν το δικό τους βιβλίο για τη στάμνα και τη ζωή της Eλλάδας των αρχών του αιώνα μας. Oι στάμνες που ζωγραφίζουν οι μαθητές εκτίθενται στους χώρους του Kέντρου.
Xρηματοδότης: Kέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής